Vijf voormalige ministers uit Guatemala veroordeeld tot levenslang in Leuven voor doodslag op twee Vlaamse paters
Op het Hof van Assisen in Leuven zijn vijf Guatemalteekse ex-ministers en legerleiders veroordeeld tot een levenslange straf. Ze werden schuldig bevonden aan negentien misdaden tegen de mensheid op vier Vlaamse missionarissen, scheutisten. Voor de doodslag op Serge Berten werden ze nipt vrijgesproken.
Begin jaren 1980 werden de twee Belgische missionarissen Walter Voordeckers en Ward Capiau doodgeschoten in het Centraal-Amerikaanse Guatemala. Ze behoorden tot de Congregatie van het Onbevlekt Hart van Maria of de Congregatie van Scheut. Een derde missionaris, Serge Berten, verdween bij een ontvoering en werd zo goed als zeker ook om het leven gebracht. Vierde slachtoffer Paul Schildermans werd ontvoerd, gefolterd én vrijgelaten. Dit allen vonden plaats tijdens de Guatemalteekse burgeroorlog (1960-1996).
Er stonden in Leuven vijf bejaarde Guatemalteken terecht, ex-ministers en voormalig topfunctionarissen binnen de politie en het leger tijdens deze burgeroorlog. Ze stuurden allen hun kat. Twee van de beschuldigden zijn voortvluchtig, eentje verblijft in de cel in zijn thuislans Guatemala en een duo zou in een militair ziekenhuis liggen. Ze stonden terecht voor misdaden tegen de mensheid, zoals ontvoering, foltering en moord. De volksjury heeft geoordeeld dat de vijf Guatemalteekse ex-ministers en legerleiders schuldig zijn aan negentien feiten van misdaden tegen de mensheid, zo wisten ze bij de VRT. Voor de doodslag op Serge Berten volgde de vrijspraak, bij drie vragen nipt. Bij die vragen vonden 7 van de 12 juryleden de beschuldigden schuldig, 5 niet. In dat geval moeten de beroepsrechters van het Hof tussenkomen. Zij zijn de minderheid gevolgd, waardoor de vrijspraak volgde.
Dat leverde hen een levenslange gevangenisstraf op, daar de jury geen verzachtende omstandigheden zag. Het kwintet werd voorts veroordeeld tot 91.000 euro gerechtskosten en de levenslange uitzetting uit de burgerrechten.
Was deze straf nuttig? De kans dat de vijf ooit boeten voor hun misdagen is klein. Ze is vooral symbolisch belangrijk. Dat het proces er na meer dan vier decennia alsnog kwam, is om meerdere redenen uitzonderlijk. Zo nam het onderzoek door het Belgische gerecht al twintig jaar in beslag. De beschuldigden werden vervolgd voor misdaden tegen de mensheid, die niet verjaren. Daarom kon er zo lang na de feiten nog een proces volgen.
Het proces was tegelijk een internationale primeur. Op basis van de 'wet internationale misdrijven' is het in België mogelijk om ernstige misdaden tegen de mensheid die gepleegd zijn in een ander land toch hier te vervolgen indien er een verband bestaat met ons land. Voor de eerste keer verschenen functionarissen uit het militaire en politieke leven in Guatemala uit die periode voor een buitenlandse rechtbank moesten verschijnen. Eerdere daders uit die periode vonden allemaal in hun thuisland berecht.
