Opleidingsprogramma’s met Indiase verpleegkundigen geschorst
Hivset Turnhout, StFran Leuven, Sint-Augustinus Aalst en Vives Kortrijk bieden binnen hun HBO5-opleidingen verpleegkunde speciale programma’s aan voor studenten uit India. Zo kunnen Indiase verpleegkundigen via een verkort traject een Vlaams diploma behalen. Met een visum van de bevoegde federale instantie kunnen de Indiase verpleegkundigen vervolgens aan de slag in de Vlaamse zorgsector. Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts kreeg onlangs evenwel onrustwekkende signalen over deze programma’s. Zo zouden de studenten niet beschikken over de nodige taalkennis en zou de onderwijskwaliteit niet gegarandeerd zijn. Weyts gaf de Onderwijsinspectie de opdracht om deze opleidingen kritisch tegen het licht te houden. “De kwaliteit van ons onderwijs én de kwaliteit van de zorg moet bewaakt worden”, zegt Weyts.
Weyts heeft nu in overleg met de betrokken scholen beslist om de programma’s met Indiase verpleegkundigen tijdelijk op te schorten. Dat betekent dat er voorlopig geen nieuwe studenten meer mogen beginnen aan deze programma’s. De huidige studenten kunnen alleen afstuderen als ze voldoen aan de taalvereisten en alle voorwaarden die verbonden zijn aan het diploma. Omdat er ook verontrustende elementen zijn buiten de scholen om, heeft Weyts het dossier ook overgemaakt aan de vier bevoegde parketten. Ook het arbeidsauditoraat en de sociale inspectie zijn intussen aan een onderzoek begonnen. Als het onderzoek strafbare feiten aan het licht brengt, dan zal de Vlaamse Overheid zich onmiddellijk burgerlijke partij stellen.
Het verslag van de Onderwijsinspectie heeft immers ernstige problemen blootgelegd. Het niveau van de (taal)kennis bleek ondermaats, zowel bij het begin als aan het einde van de opleiding. Zo riskeer je gediplomeerde verpleegkundigen die niet behoorlijk kunnen communiceren met hun Nederlandstalige patiënten. Ook de onderwijskwaliteit blijkt niet gegarandeerd. Zo wordt de verplichte minimale lestijd nergens gehaald, onder meer omdat de studenten maar enkele weken na de start van het semester aankomen in Vlaanderen. In drie van de vier scholen komt het programma onvoldoende overeen met de vooropgestelde competenties. De opleidingen lijken de Indiase verpleegkundigen vooral klaar te stomen voor een job in de ouderenzorg, terwijl hun diploma hen ook toelaat om bijvoorbeeld als verpleegkundige in een ziekenhuis te werken. Zo riskeer je gediplomeerde verpleegkundigen die niet alle aspecten van hun veeleisende job onder de knie hebben.
Weyts heeft in overleg met de betrokken scholen duidelijke afspraken gemaakt voor de toekomst. De opleidingsprogramma’s met Indiase verpleegkundigen kunnen alleen opnieuw opgestart worden als de scholen orde op zaken stellen. Zo kunnen studenten in de toekomst enkel nog toegelaten worden als ze bij de start van de opleiding taalniveau B1 behalen, aangetoond door een gestandaardiseerde screening. In de opleidingen mag alleen Nederlands gesproken worden. De duurtijd van de modules moet rigoureus gerespecteerd worden. De stages moeten hervormd worden zodat ze breder gaan dan alleen de ouderenzorg. Vrijstellingen voor Indische studenten zullen enkel nog op individuele basis kunnen, na een grondige beoordeling door de toelatingsklassenraad. De Onderwijsinspectie zal al deze verbeteringen nauw opvolgen.
“We mogen de onderwijskwaliteit nooit opofferen om een nobel doel te bereiken”, zegt Weyts. “De bedoelingen achter deze aangepaste opleidingen voor Indiase verpleegkundigen waren ontegensprekelijk goed: inspelen op de grote vraag naar verpleegkundigen. Er moeten inderdaad meer handen aan het bed komen, maar dat betekent niet dat we de lat voor verpleegkundigen lager moeten leggen. We verwachten van verpleegkundigen in Vlaanderen dat ze het Nederlands machtig zijn en dat ze beschikken over alle nodige competenties om goede zorg te kunnen bieden. Daarop doen we geen toegevingen”.
Foto: archiefbeeld