Veredelde boomhut of symbool van moderniteit?

8 mei 2023 | 10u07 | Gepost door redactie
Cartoon

Het Leuvense stadhuis is klaar voor de toekomst. Met die woorden legt het stadsbestuur de definitieve plannen voor de bijna 600 jaar oude toeristische parel op tafel. Blijft de vraag: wordt de moderne ‘antichambre’ een bron van trots of eerder mikpunt van spot?

Weinigen weten het, maar het allereerste stadhuis van Leuven stond op de Oude Markt. In de 15de eeuw werd besloten om een nieuw "voirste huys" te bouwen en wel op de Grote Markt, toen nog de "Plaetse". Met de eerstesteenlegging op 31 maart 1439 was de architecturale parel geboren en na de passages van Sulpitius van Vorst en opvolger Jan II Keldermans bleef architect Matthijs de Layens zitten met de kleine ingang en de pui die we anno 2023 nog steeds kennen. Daarna volgden meerdere verbouwingen die zich achter de muren vertalen in een chaotisch kluwen dat je niet zou verwachten als je de prachtige gevel bewondert vanop de Grote Markt. Net dat gegeven is vandaag de dag een probleem: toegankelijkheid, of eerder het gebrek eraan. Met een nieuwe levensfase als open huis moet daar verandering in komen en daar kan je niet tegen zijn. Waar je wel tegen kan zijn, is het definitieve ontwerp. Kort samengevat: het huidige politiekantoor wordt de inkomhal en daarbovenop komt een moderne achthoek met een stadsbalkon.

Over smaak valt niet te twisten maar wees maar zeker dat er getwist zal worden dat het een lieve lust is… Het valt niet uit te sluiten dat schrijver Jo Claes in één van zijn misdaadromans een brutale moord zal beschrijven op het stadsbalkon aan de ‘antichambre’ die hij zal omschrijven als een misdaad op zichzelf. Claes schreef al een open brief: “Een tang op een varken! Eén van de mooiste stadhuizen ter wereld en nu wil men daar een modern gedrocht naast plaatsen met het argument van toegankelijkheid. Akkoord, maar dat kan ook minder opzichtig.” De plannen waren nog niet droog of ook Jonathan Holslag liet van zich horen: “Waarom willen we er zo vaak een brutalistische steenpuist aan plakken of zoals in dit geval een veredelde boomhut? Gelukkig blijft die heerlijke gotische slagroomtaart van Leuven pronken en de hedendaagse passant door zijn nisjes en portiekjes smalend toefluisteren: is dit werkelijk alles wat jullie in je mars hebben? Ode aan de Middeleeuwer!”

Uiteraard zijn er ook voorstanders van het opvallende ontwerp dat met een stevige dosis moderniteit inbreekt op het mooiste historische plein in Leuven. Nogmaals, over smaak valt niet te twisten… Voor de medestanders van tegenstanders zoals Jo Claes en Jonathan Holslag is er wel hoop: in tegenstelling tot pakweg de Romeinen die bouwden voor de eeuwigheid overleven moderne gebouwen amper of slechts met veel moeite hun bedenker. En dan nog iets: nu het ontwerp is goedgekeurd, zijn we alvast verlost van de weerkerende discussie over de permanente heropening van het politiekantoor. Voor eeuwig verbannen naar de annalen van de achterhoedepolitiek door een omstreden constructie waarvoor de Leuvenaars zonder enige twijfel nog een smalende spotnaam zullen bedenken. En zo krijgt alles en iedereen een welverdiende plaats in de geschiedenis met de tijd als onverbiddelijke scheidsrechter…

Bart Mertens