Een tochtje langs de kronkels van de taalgrens in Hoegaarden: van Meldert tot Outgaarden

25 augustus 2021 | 11u51 | Gepost door christian.henn…
Jacques en Lydia op de taalgrens
De gemeente Hoegaarden grenst aan drie Waalse gemeenten: Beauvechain – Bevekom, Jodoigne – Geldenaken en Hélécine – Heilissem. De verstandhouding tussen Hoegaardiers en hun Waalse buren is goed. Veel Vlamingen gaan trouwens aan Waalse kant wonen, omdat het daar goedkoper is. Vooral in Bevekom is er een invasie van Vlamingen. Veel Waalse kinderen komen dan weer naar de Hoegaardse scholen. Problemen neen, maar wel eigenaardigheden, soms zelfs tot het absurde toe.

De taalgrens op zichzelf is al een eigenaardigheid. Het gaat om de grens tussen de twee grootste en belangrijkste taalgroepen van onze cultuur: duizenden kilometers naar het noorden Germaanse talen, en duizenden naar het zuiden Romaanse talen. Taalgrenzen worden meestal door zeeën, gebergten of grote rivieren bepaald. In Hoegaarden loopt die zomaar in het midden van een straat, of vormt een riviertje de grens.

Lees verder onder de foto van de kerk van Sluizen

Het achterste stuk van de kerk ligt op Hoegaards grondgebied

Van west naar oost

We beginnen onze tocht aan de grens tussen Meldert en L’Ecluse - Sluizen, deelgemeente van Bevekom. Daar loopt de grens voor een groot deel gewoon midden in de straat, en zelfs door het kerkelijk domein van Sluizen. Ooit was het Sint-Janscollege uit Meldert verplicht er een school op te trekken voor de Franstalige leerlingen, omdat die volgens de taalwetgeving in Meldert geen onderwijs mochten hebben.

Wij ontmoetten in Sluizen Jacques Billen en Lydia Bonvalet (foto), hij afkomstig uit Hoegaarden, zij uit Meldert van de overkant van de straat. Ze wonen al 26 jaar in de Gaatstraat aan Waalse kant. “Hier zijn nooit problemen geweest tussen Vlamingen en Walen. We zien weinig verschil tussen beide landsgedeelten. Er geldt weliswaar op de steenweg richting Bevekom, een andere snelheidsbeperking: 70 per uur aan Vlaamse kant, 90 per uur aan de andere kant. Ook bij de avondklok zouden we hier problemen kunnen gehad hebben. Wij moesten binnen zijn om 22 uur, aan de overzijde van de straat om 24 uur. Maar wie zou dat gecontroleerd hebben?”, lachen Lydia en Jacques.

Lees verder onder de foto van het voormalige schoolgebouw in L'Ecluse

Het voormalige schoolgebouw in Sluizen

Moeilijk om pakjes te bezorgen

“Nu is de huisvuilophaling ongeveer dezelfde aan beide kanten, maar vroeger werden de zakken geplaatst aan de kant waar het de mensen het best uitkwam, meestal aan Waalse kant. Er kwamen hier indertijd drie postbodes, één van Hoegaarden, één van Bevekom en één van het vlakbijgelegen Saint-Remy-Geest -  Geldenaken. Op de plaatsen waar de taalgrens kronkelt was het soms moeilijk voor nieuwe postbodes om de juiste huizen te vinden. De facteur van Geldenaken hebben ze nu afgeschaft. Maar het blijft een probleem om de juiste adressen te vinden bij levering van pakjes.”

“Door de digitale televisie kunnen we nu dezelfde zenders ontvangen als in Vlaanderen, vroeger niet. Qua boodschappen doen zijn de meeste mensen hier afgestemd op Tienen en Hoegaarden. Zo gaan we elke dag de krant halen in Hoegaarden.  Voor ons vaccin tegen corona moesten we wel naar Hannuit ”, besluiten Jacques en Lydia.

Lees verder onder de foto van Philippe Smets

Philippe Smets

Even voorbij de kerk van Sluizen loopt de taalgrens tegen Geldenaken  aan tot aan het gehucht Elst-Elgi.  In 1963 kwam Elst definitief van het arrondissement Nijvel over naar Hoegaarden. Vandaar vormt de Grote Gete de taalgrens tot aan de Grote Molen . Opmerkelijk is dat de gemeente Hoegaarden eigenaar is van de visvijver, waar de Grand-Pont Vissers actief zijn, evenals van het vroegere voetbalveld van De Klup, op Waals grondgebied. Daar ontmoetten we Philippe Smets, voorzitter van de Grand-Pont vissers.

Oppassen voor de kleur van de maden

“Wij vissen zowel op de vijver als op de Gete. Onze Getevissers  moeten met aan aantal zaken rekening houden. Als je een vis vangt, forel of witvis, die maar 22 cm groot is, aan Waalse kant moet je die terugzetten, aan Vlaamse kant moet die 25 cm lang zijn.  Normaal mogen er alleen beekforellen uitgezet worden, maar aan Waalse kant durft men weleens regenboogforellen los te laten. Aan Vlaamse kant mag men uitsluitend met witte maden vissen, aan Waalse kant mogen het ook gekleurde zijn. Aan Waalse kant mag er bij de kleine opening in februari al even gevist worden, niet aan de andere kant, daar moet gewacht worden tot juni.”

“Onze vissers zijn vooral actief aan de Waalse kant en moeten dus een Waalse licentie hebben. Gelukkig is er weinig controle, want na een verwittiging kan het gaan tot in beslagname van het materiaal”, besluit Philippe

Lees verder onder de foto

Takstation op taalgrens

De taalgrens loopt dan verder over de terreinen van AB Inbev en over een nog te realiseren industrieterrein. Plannen om een gemeenschappelijk industrieterrein van 8 ha te ontwikkelen liepen spaak, ook al omdat er blijkbaar in Vlaanderen en Wallonië een verschil in de diameter van afvoerbuizen bestaat, maar het was vooral de Intercommunale van Waals-Brabant die dwars lag.

Vandaar kronkelt de taalgrens zich langs Altenaken en de grens met Outgaarden – Zétrud Lumay, waar de grens ter hoogte van het tankstation, zich weer in het midden van de steenweg bevindt. Door de Outgaardse velden tenslotte bereikt met het uiterste punt, de parking gekneld tussen E40 en HST-lijn, steeds aangeduid als parking Tienen, maar eigenlijk op grondgebied Outgaarden-Hoegaarden, tenminste de gebouwen, want een gedeelte van de parking ligt op grondgebied van Heilissem. (CH)

Lees meer over