Ligt er een Spaans of Frans fort in Werchter?
Archeologen en historici houden zich er al een tijd mee bezig: liggen er tussen Aarschot en Werchter resten van Spaanse (2de helft 16de eeuw - 1ste helft 17de eeuw) of Franse forten (begin 18de eeuw)? Ze werden in beide periodes met hetzelfde doel aangelegd: verhinderen dat de Demer in oorlogsperiode op cruciale of strategische punten werd overgestoken of de toegang controleren tot een deel van de vallei.
IOED WinAr ging op zoektocht en kwam terug met een verrassend resultaat. Men denkt nu voldoende aanwijzingen te hebben om te mogen spreken van mogelijke restanten van een fort in Werchter. Als de interpretatie correct blijkt, dan hebben archeologen en historici al die tijd misschien verkeerd gezocht. Ze baseerden zich immers op kaarten die niet geheel waarheidsgetrouw bleken.
Een nieuwe blik via het Digitaal Hoogtemodel
Daarom zijn nieuwe technologieën heel interessant om de exacte locatie te bepalen. Als je er van uitgaat dat elke vorm van afgraving en ophoging op één of andere manier, ook al is het miniem, nog steeds te zien is in het landschap, is het dan niet mogelijk om deze verandering via het Digitaal Hoogtemodel (of DHm) op te sporen? Het DHm steunt op laseraltimetrie; met deze techniek produceer je om de vijf cm van het aardoppervlak een hoogte- of z-coördinaat. Dat wil dus zeggen dat je een perfecte hoogtekaart kan maken van om het even welk terrein.
Verder onderzoek
Tijdens deze zoektocht kwamen een aantal kanshebbers aan het licht. De locatie die het meest kans heeft ligt iets meer ten oosten van de Wingemonding. Verder onderzoek dringt zich hier op. Een eerste stap zou er uit kunnen bestaan om via boringen op zoek te gaan naar bewijzen voor graafwerken en uit te sluiten dat het om oude demermeanders gaat. Ook historisch onderzoek behoort tot de mogelijkheden: de aanleg van een Spaans fort kostte immers handenvol geld en daarvan moeten bewijzen in de archieven te vinden zijn in de vorm van rekeningen. Wordt dus ongetwijfeld vervolgd. Meer info vind je op de website van WinAr: www.winar.be.