Kan Herents burgemeester Astrid Pollers (N-VA) aanblijven na gelekte audit? "Procedures werden correct gevolgd"

De audit volgde na een melding over onregelmatigheden binnen het Herentse gemeentebestuur. Het rapport van die audit ging naar de Centrale Dienst voor de Bestrijding van de Corruptie, nadat Audit Vlaanderen tijdens het onderzoek ook strafrechtelijke inbreuken aan het licht bracht. Bij ‘Project Smart Flow’, zouden er flink wat 'fouten' zijn ontdekt. Dat omvat een mobiliteits- en ICT-project waarmee verkeersknelpunten in Herent, Eeklo en Aalter slim in kaart gebracht konden worden. Herent trad op als ‘indiener’ van het project, met drie voorstellen die bij het Vlaams Agentschap voor Innoveren en Ondernemen (VLAIO) neergelegd werden. TomorrowLab, een adviesbureau voor innovatie en strategie, was eveneens ook betrokken partij. Tim De Geyter zou optreden als projectcoördinator.

Simac, een informatietechnologiebedrijf van Christophe Lonnoy, niet toevallig tussen 2014 en 2022 ook voorzitter van de lokale N-VA-afdeling en gemeenteraadslid in Herent, kreeg deze opdracht. Het project kreeg een subsidie van bijna 200.000 euro van VLAIO. Voor het project gingen de drie gemeentes in zee met TomorrowLab en Simac. Dit zonder verplichte marktbevraging en mededingingsprocedure. Er zijn dus met andere woorden geen andere kandidaten bevraagd. Uit documenten bleek dat een samenwerking met Simac al vanaf de start door Pollers vooropgesteld werd. Ze kennen elkaar al even. Anderen kregen geen kans, waardoor Herent het gelijkheids- en transparantiebeginsel van de wetgeving rond overheidsopdrachten negeerde.

Burgemeester Astrid Pollers (N-VA) reageert. "Ik ben nu reeds een vijftal jaar met veel enthousiasme burgermoeder van Herent en zette me voordien ook al vijf jaar in voor de gemeente als schepen. Ik heb al die jaren gehandeld in het belang van onze gemeente en haar inwoners en ik wil dat zo ook in de toekomst verder blijven doen. Ik acht het nodig om nu enkele puntjes op de i te zetten na het doelbewust lekken van een vertrouwelijk auditrapport dat recent aan de gemeente bezorgd werd door Audit Vlaanderen", vertelt Pollers.

"Ik heb tot nu toe niet publiek gecommuniceerd over dit dossier, omdat volgens de instructies niemand mocht communiceren om de vertrouwelijkheid van het rapport te bewaren. Ik heb dat altijd loyaal gerespecteerd. Nu ik zelf persoonlijk word aangevallen door het niet deontologisch lekken van het rapport, kan ik niet anders dan te reageren. Opmerkelijk is dat ik vandaag geciteerd word in HLN uit een informatieve e-mail van 15/01/2023 gericht aan de gemeenteraadsleden van Herent. Waar gaat het nu precies over? Met onze gemeente hadden we in 2017, nog vóór ik burgemeester was, al plannen om in een verhaal te stappen rond Smart Cities: dat is informatietechnologie om een gemeente te beheren en te besturen met het oog op een betere (digitale) dienstverlening aan de burger. Er waren vanuit het Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO) in dat kader opportuniteiten om projectvoorstellen in te dienen voor kleinschalige innovatieve projecten", zegt Pollers.

"Begin 2018 hebben we een aantal projectideeën aangemeld in antwoord op een projectoproep van VLAIO, dat subsidies uitreikte aan lokale besturen voor innovatieve projecten. Onze gemeente werd vervolgens door VLAIO aangeraden om hiervoor samen te werken met de gemeenten Eeklo en Aalter, wier ideeën en voorstellen in dezelfde richting gingen als die van Herent. Aalter had al een eerdere samenwerking lopen met TomorrowLab. Zo zijn wij als gemeente in dit project bij TomorrowLab terechtgekomen. Het is dus niet Herent dat in eerste instantie gekozen heeft voor een samenwerking met TomorrowLab. Het is via Aalter dat we bij het bedrijf terechtkwamen als partner. Aangezien het om een kleinschalig en innovatief project ging lag die samenwerking voor de hand en was het onnodig om hiervoor een openbare aanbesteding uit te schrijven. Dit werd ons zo bevestigd door juridisch advies", verduidelijkt Pollers.

"Onderdeel van dat project was een samenwerking in onderaanneming tussen TomorrowLab en Simac, een bedrijf waarbij ook een van onze gemeenteraadsleden in Herent actief is. Dit gezien de specifieke technische expertise van dat bedrijf. Simac is dus niet op vraag van of via het gemeentebestuur van Herent betrokken in het project, maar wel via de samenwerking met TomorrowLab. Het dossier werd in augustus 2018 goedgekeurd door VLAIO. Zo werd een subsidie toegekend aan Eeklo, Aalter en Herent voor de uitvoering van dit project."

"Er is nooit enig geheim gemaakt over de samenwerking tussen TomorrowLab en Simac. Die samenwerking maakte deel uit van de aanvraag voor subsidiëring zoals ingediend bij VLAIO en vervolgens in de startnota voor VLAIO bij de start van de uitvoering van het project. Ook binnen de gemeente is daar nooit een geheim van gemaakt. Het contract tussen de gemeente Herent en TomorrowLab is in alle transparantie goedgekeurd door het schepencollege en vervolgens unaniem door de gemeenteraad. Het gemeenteraadslid dat nu geviseerd wordt had absoluut geen doorslaggevende stem. Hij heeft in het verleden, indien dit nodig werd geacht, steeds de gemeenteraad verlaten. Dat is hem in dit dossier echter nooit door iemand van de gemeenteraad of de gemeentelijke administratie gevraagd of geadviseerd", zegt Pollers.

"De volledige administratieve opvolging van het dossier, inclusief de rapportage, werd vervolgens uitbesteed aan TomorrowLab en lag niet bij de gemeenten Herent, Aalter of Eeklo. Voor alle duidelijkheid: het project waarvoor we de subsidies ontvingen is wel degelijk correct uitgevoerd zoals afgesproken met VLAIO. Het project is in de eindbeoordeling door VLAIO inhoudelijk ook gunstig bevonden. Veel mensen hebben aan het project gewerkt en het kan de kleinere gemeenten in Vlaanderen een stap dichter brengen bij een betere digitale dienstverlening."

"Mijn overtuiging is dan ook dat de drie betrokken gemeenten gehandeld hebben op basis van een oprecht engagement om de digitalisering van onze Vlaamse gemeenten te verbeteren en dat er geen sprake is van slechte intenties", meent Pollers.

"Ik geef ten slotte nog mee dat Audit Vlaanderen mij slechts één keer heeft geïnterviewd, waarbij men mij vooraf het onderwerp niet wilde meedelen, zodat ik ook niet de gelegenheid kreeg dit voor te bereiden. Dit interview werd afgenomen in de zomer van 2022, over feiten die zich drie tot vier jaar ervoor hadden afgespeeld. Wat het eindrapport van Audit Vlaanderen betreft, is er in de procedure geen mogelijkheid voorzien tot tegenspraak, noch is er gelegenheid tot het rechtzetten van feitelijke onjuistheden of het aanvoeren van tegenargumenten. Deze replieken zitten dan ook niet in het rapport, waardoor het slechts een eenzijdige en onvolledige weergave van de werkelijkheid is, wat te betreuren valt", vindt Pollers.

"Het verhoogde toezicht vanuit de Vlaamse overheid dat naar aanleiding van dit rapport is ingevoerd, zullen wij nauwkeurig volgen. Wij zullen als gemeente onze volledige medewerking blijven verlenen. We hebben twee concrete aanbevelingen gekregen van Audit Vlaanderen waarvoor we reeds een actieplan hebben opgesteld. Weldra volgt een overleg met de provinciegouverneur om de uitvoering en opvolging van het actieplan te bespreken. Ik onthoud mij verder van commentaar om het verdere onderzoek niet te hinderen", aldus Pollers.