Herdenking 100 jaar stemrecht

Vandaag is het vanzelfsprekend dat iedereen die 18 is of ouder mag stemmen. Maar dat is niet altijd zo geweest. Pas op 16 november 1919 mochten de mannen voor het eerst naar de stembus. Eén man, een stem. In drie stakingsgolven (1893, 1902 en 1913) had de socialistische beweging voor het afdwingen van het algemeen stemrecht soms een bloedige strijd geleverd. Leuven speelde daarin een dramatische rol.

Op 18 april 1902 vielen in de straten van Leuven zes doden en veertien gewonden onder de kogels van de burgerwacht. Naar aanleiding van 100 jaar algemeen stemrecht wil de socialistische beweging de herinnering aan de gebeurtenissen van toen niet geruisloos laten voorbijgaan. Met een aantal boeiende activiteiten worden niet alleen de slachtoffers herdacht, maar worden ook vragen gesteld bij de toekomst van onze democratie.

Activiteiten

Op woensdag 13 november staat er in het STUK in Leuven een debat over de toekomst van de democratie op het programma. Daarvoor is een panel met een uitgesproken mening uitgenodigd. Marc Reynebeau (journalist De Standaard), Ciska Hoet (directeur Rosa vzw), Nozizwe Dube (voormalig voorzitter Vlaamse Jeugdraad, opiniemaker) en Stijn Devillé (artistiek leider Het Nieuwstedelijk) komen aan het woord. Stavros Kelepouris (journalist De Morgen) modereert het gesprek.

Op vrijdag 15 november gaan we terug in de tijd. Tijdens een lezing over de Leuvense bloednacht neemt Jaak Brepoels de aanwezigen mee naar het verleden en vertelt over de woelige strijd voor meer democratie. Ter gelegenheid van de herdenking verschijnt ook het boek ‘De bloednacht van 18 april 1902. Leuven op de bres voor het algemeen stemrecht’ uitgegeven door Salsa!. Tijdens deze avondlezing is er mogelijkheid om het boek aan te kopen en kan je een bezoek brengen aan de tentoonstelling ’Leve het algemeen stemrecht!’.

Op zaterdag 16 november worden de slachtoffer die gevallen zijn in de strijd voor het algemeen enkelvoudig stemrecht herdacht met een optocht door de straten van Leuven. Bij de verschillende monumenten ter nagedachtenis aan hen wordt halt gehouden en hulde gebracht.

Praktisch

Debat: woensdag 13 november om 20 uur in het Auditorium van het STUK, Naamsestraat 96 in Leuven.

Lezing: vrijdag 15 november om 20 uur in het Achturenhuis, Maria Theresiastraat 121 in Leuven.

Optocht: zaterdag 16 november om 9.45 uur op het Pater Damiaanplein in Leuven.

Boek

In 2002 werd het boek ‘Leve het Algemeen Stemrecht! Vive la Garde Civique!’ In dat boek keken een aantal historici terug op de woelige decennia die aan de toekenning van het algemeen mannenstemrecht in 1919 voorafgingen, onder wie de toenmalige stadsarchivaris Rudy Hoekx. Zijn diepgravend onderzoek van toen heeft nauwelijks aan waarde ingeboet. Omdat het algemeen mannenstemrecht een eeuw oud is, geeft Salsa! dat hoofdstuk uit het vermelde boek opnieuw uit. Het relaas van Rudy Hoekx wordt in- en uitgeleid door historicus Jaak Brepoels, voormalig sp.a-gemeenteraadslid en schepen van de stad Leuven. Dit boek wordt uitgegeven als Salsa!-cahier. Deze cahiers zijn een uitgave van vzw SALSA! (Samen Actief voor het Leuvens Stadsarchief), de vriendenkring van het stadsarchief. Voor dit cahier werkte Salsa samen met Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis, Gent en het Centrum voor Politicologie van de KU Leuven. Het boek beslaat 96 pagina’s en wordt in het stadsarchief te koop aangeboden voor 15 euro (12 euro voor de leden van de vzw). Bestellen kan ook via salsaarchief@gmail.com

Het bericht Herdenking 100 jaar stemrecht verscheen eerst op Leuven Actueel.