De Leuvense wereldverbeteraars gebundeld in boekvorm

De Leuvense Wereldverbeteraars is een boek van Leuvens journalist Luc Vanheerentals, aangevuld met gedichten en illustraties van Sandrine Lambert. “Mijn nieuwste boek handelt over wereldverbeterende initiatieven in het Leuvense, die de samenleving duurzamer, socialer, rechtvaardiger… willen maken. Het betreft van onderuit gegroeide, innovatieve projecten met een maatschappelijke missie om de levenskwaliteit te verbeteren en/of het denken hierover in positieve zin te beïnvloeden. De zoektocht in milieu, mobiliteit, handel, armoede, cultuur, onderwijs, participatie, gezondheid, welzijn, landbouw, oorlog en vrede, migratie, derde wereld tot cohousing leverde meer dan 200 initiatieven op, die uitgebreid of met een korte vermelding besproken worden”, zegt Luc Vanheerentals.

Ook een vijftiental individuen, die al vele jaren als wereldverbeteraar in de bres staan voor een beter Leuven, worden in het boek geportretteerd: klimaatactivist Peter Tom Jones, Magda Peeters (MAAKbar), Johan Van Reeth (BUUR), Jos Vandikkelen (Velo), Griet Mertens (De Met), Luc Deneffe  (De Wissel), Catherine Paulus (bemiddeling), Karin Nelissen (’t Lampeke), Stijn Devillé (Het nieuwstedelijk), Ramon Kenis (Leuvens Historisch Genootschap), eeuwige actievoerder Michel Demeyere, Wim Merckx (+) (pionier voedselstrategie), Didi De Paris (dichter bij de mensen), Farman Sabir (geëngageerd in vele sociale projecten), vredesactivist Koen Ooms, Bob Pleysier (ex-directeur Fedasil), zuster Jeanne Devos en Valentine Julien (cohousingproject Smidsehof).

“Om in aanmerking te komen voor opname in dit boek, golden twee belangrijke criteria. Het moest vooreerst gaan om innoverende burgerinitiatieven, die van onderuit gegroeid zijn, dus los van overheden en gevestigde instanties zoals politieke partijen, vakbonden, ziekenfondsen, bedrijven en noem maar op. Ook het wetenschappelijk onderzoek aan de KU Leuven, imec en UCLL lieten we buiten beschouwing. Ten tweede moest er expliciet sprake zijn van een maatschappelijke missie om de Leuvense samenleving duurzamer, sociale, rechtvaardiger te maken en op die manier de levenskwaliteit van mensen structureel te verbeteren of tenminste het denken hierover in positieve zin te beïnvloeden. Heel wat voorstellen die ik de afgelopen maanden aangereikt kreeg – onder meer van enkele goeie vrienden, ‘sorry chaps’! – zijn gesneuveld, omdat ze onvoldoende beantwoorden aan beide criteria.”

Het boek wil innoverende projecten in Leuven, die door burgers opgestart werden, in kaart brengen en aangeven welke ongelooflijke projecten er op die manier in deze stad gerealiseerd werden. “Op de regel, dat het gaat om projecten van onderuit, werd omwille van hun vernieuwend karakter af en toe een uitzondering gemaakt voor initiatieven van overheden en commerciële organisaties. Wat de stad Leuven betreft denk ik hierbij aan het ‘buddy’ begeleidingsproject in het onderwijs en Kom op voor je Wijk. In het hoofdstuk onderwijs werd om dezelfde reden plaats ingeruimd voor de vernieuwende  schoolprojecten Stroom (katholiek onderwijs) en De Nova (GO!). Dat nationale organisaties zoals Cambio, Fietsersbond, Oxfam, Natuurpunt… in het boek opduiken kan verwondering wekken. Zij kwamen alleen in aanmerking als er in Leuven een actieve afdeling werkzaam was.”

Het tweede criterium was de aanwezigheid van een maatschappelijke missie. “In het hoofdstuk cultuur was er daarom wel plaats voor bijvoorbeeld Compagnie Tartaren en Het nieuwstedelijk, die beiden op hun manier maatschappijkritische stukken serveren, maar niet voor pakweg Het Depot, alhoewel ik deze concertzaal ontzettend graag zie. Buurtcomités, met als doelstelling de contacten tussen de buren te verbeteren, zijn zeer zinvol bezig, maar ze kwamen enkel in aanmerking als ze ook ijveren voor bijvoorbeeld de verbetering van het mobiliteitsprobleem in hun wijk. In de domeinen milieu, mobiliteit, handel, armoede, cultuur, onderwijs, participatie, welzijn, gezondheid en integratie, landbouw, oorlog en vrede, migratie, derde wereld  en cohousing ben ik voor dit boek telkens gaan speuren naar groepen, die aan een oplossing werken voor een reëel maatschappelijk probleem. Ook de selectie van de personen die in het boek geportretteerd worden gebeurde op die manier.”

In het boek werden ook enkel projecten opgenomen die vandaag nog actief zijn in Leuven. “In sommige gevallen zoals Hidden City van wijlen Brecht Provoost is de groep weliswaar gestopt, maar zetten de leden hun activiteiten in andere organisaties in dezelfde geest verder. Het was evenwel niet de bedoeling er een geschiedenisboek van te maken en bijvoorbeeld het hoogst interessante verhaal van de stadskrant Dijlepaard uit de jaren ‘80 op te rakelen. Dit neemt niet weg dat er bij een aantal initiatieven ook aandacht is voor hun geschiedenis. Dat gebeurde telkens om aan te geven dat dit Leuvense project wegbereider was voor een groot Vlaams verhaal. Ik verwijs hier bijvoorbeeld naar Mobiel21 en Bakermat.”

“Het groot aantal initiatieven, dat burgers in Leuven nemen om te verhelpen aan problemen die zij in de samenleving onderkennen, van hun eigen omgeving tot het zuiden van onze aardbol, is indrukwekkend.  Het boek is het levende bewijs, dat veel van wat er in de wereld aan goeds gebeurt de verdienste is van een burger of een groep burgers, die een initiatief namen en een dynamiek van sociale verandering op gang brachten. Het is dan ook een oorverdovend pleidooi voor de erkenning door overheden van de expertise, die er in de buik van de samenleving aanwezig is. Is alles wat organisaties en individuen in dit boek verkondigen juist? Zeer waarschijnlijk niet. Maar hun engagement verdient gehoord te worden. In veel gevallen wordt immers met kennis van zaken een begin van oplossing aangereikt voor problemen waarmee het welvarende Leuven vandaag worstelt.”

Luc Vanheerentals verslaat al vele jaren het harde nieuws in Vlaams-Brabant voor het persagentschap Belga. Hij werkt daarnaast ook voor Radio 2 Vlaams-Brabant, ROBtv, RingTV, de RandKrant en De Journalist. Het afgelopen decennium schreef hij de boeken ‘Leuven zoals het is. Aan vooravond van de verkiezingen’ (2012), ‘Leven zonder auto’ (2014), ‘Moeke en bompa, het warme verhaal van mijn grootouders’ (2016), ‘Duurzame alternatieven voor de auto. Fifty Ways to Leave Your Car’ (2017)   en ‘Leuven zoals het is. Doorlichting aan vooravond verkiezingen 2018’ (2018).  Sandrine Lambert werkte als auteur en illustrator mee aan meer dan 50 boeken. Daarnaast vertaalt ze ook, en schrijft ze liedjes en gedichten voor verschillende uitgeverijen. Sinds 2005 geeft ze ook cursussen en workshops rond schrijven en illustreren, aan kinderen en aan volwassenen.

Het boek kost 12,50 euro, telt 230 bladzijden en werd gedrukt bij de CO2-neutrale Leuvense drukkerij Van der Poorten. Na storting van dit bedrag op BE65 7855 2875 6196 wordt het gratis thuis in Leuven geleverd. Voor bestellingen buiten Leuven worden 2,5 euro verzendingskosten aangerekend.

‘De Leuvense Wereldverbeteraars’ is een hartverwarmend, leerzaam en bijwijlen verbluffend boek over Leuvenaars die het verschil maken’, zegt  Knack-journalist Walter Pauli in zijn voorwoord.

Het bericht De Leuvense wereldverbeteraars gebundeld in boekvorm verscheen eerst op Leuven Actueel.