Moet de lat niet hoger liggen?
De stad Leuven organiseert vierjaarlijks de Leuvense Architectuurprijs. Een initiatief dat een pluim verdient want mooie architectuur is voor een stad wat mooie kunstwerken zijn voor een museum: een uitnodiging voor een bezoekje. Zopas werd sociaal woonproject De Drie Kreeften van WIT architecten door een vakjury bekroond als winnaar. De sociale woontoren haalde het van vier andere finalisten: Abdij van Park (laureaat van de publieksprijs, nvdr), Ontharding Redingenhof, Zorgwoning Honk en Korbeek Winners.
De vakjury verwoordde de keuze als volgt: “Het project getuigt van durf omdat het zich als sociaal woongebouw trots in de stad plaatst. De sociale woontoren De Drie Kreeften biedt een antwoord op de nood aan betaalbare woningen. Het project slaagt erin om met een beperkt budget een luxueus aanvoelende woonkwaliteit te realiseren.”
Al snel ging de keuze voor De Drie Kreeften vlot over de tongen en de meningen blijken erg verdeeld. Zo omschreven sommigen het gebouw als “een Oostblokgedrocht” terwijl anderen dan weer spreken over “een gedurfd ontwerp”. Wat ondergetekende betreft is het geen van beide maar laat ons dat maar wijten aan een voorliefde voor de klassieke Griekse en Romeinse architectuur die je overigens nog steeds kan bewonderen, wat ik iedereen dan ook ten zeerste blijf aanraden. De kans dat je De Drie Kreeften binnen enkele eeuwen nog kan aanschouwen, lijkt me quasi nihil maar dat ligt dan weer aan de vergankelijkheid van moderne architectuur.
Maakt dat gegeven De Drie Kreeften een lelijk gebouw? Neen, zeker niet. Het is aanvaardbaar als winnaar van de vierjaarlijkse Architectuurprijs maar ook niet meer dan dat. Mag de lat een beetje hoger? Persoonlijk zou ik dat toejuichen en al zeker voor een stad die zich alsmaar meer op de internationale kaart wil zetten. En toch: lang leve de vooruitgang want vier jaar geleden moest het hoofdkantoor van Cera in de Muntstraat het afleggen tegen de tijdelijke herinrichting van Hal 5 in Kessel-Lo en dat was toch een beetje een aanfluiting van de vierjaarlijkse Architectuurprijs Leuven.
Opvallend gegeven in de keuzes voor de voorbije winnaars is dat de vakjury het sociaal maatschappelijke aspect van de te beoordelen gebouwen ernstig mee in rekening brengt. Dat brengt me tot de volgende open vraag: ‘Mag of moet dat een criterium zijn in een architectuurprijs of zou het misschien beter zijn om drie prijzen uit te reiken: een zuivere architectuurprijs, een publieksprijs en eentje voor het mooiste sociaal maatschappelijk bouwproject?’ Het is slechts een voorzet in afwachting van de winnaar in 2027. Naar mijn bescheiden mening zou dat wel eens de Podiumkunstenzaal kunnen worden want het ontwerp van Sergison Bates architects is meer dan veelbelovend.
Bart Mertens